Tình trạng run tay khi cầm đồ vật khiến nhiều người khó thực hiện những việc đơn giản như dùng điện thoại, cầm đũa gắp thức ăn, cầm bát cơm, nước uống hay vệ sinh cá nhân,… ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống hàng ngày. Đối với những công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ như bác sĩ, y tá, thợ cắt tóc, thợ nail thì bệnh run tay lại càng bị ảnh hưởng nhiều hơn. Điều này tạo ra rào cản tâm lý gây lo lắng, sợ hãi và tự ti, nhất là đối với những người trẻ, những người đang ở đỉnh cao của sự nghiệp và có trách nhiệm chăm sóc gia đình, con cái. Cùng chúng tôi tìm hiểu thêm về chứng run tay khi cầm đồ vật trong bài viết dưới đây.
Nguyên nhân gây bệnh
Nhiều người khi bị run tay thường nghĩ ngay đến bệnh Parkinson. Tuy nhiên, ngoài bệnh Parkinson còn có rất nhiều nguyên nhân khác gây ra run tay khi cầm nắm đồ vật như:
Do rối loạn thần kinh thực vật
Đây là nguyên nhân hàng đầu gây run tay ở người trẻ tuổi. Khi lo lắng, căng thẳng, hồi hộp sẽ kích thích hệ thần kinh gây ra các triệu chứng như run tay, tim đập nhanh, khó thở, tăng tiết mồ hôi ở lòng bàn tay và lòng bàn chân. Tay run khi cầm nắm do rối loạn thần kinh thực vật có thể được kiểm soát nếu người bệnh điều tiết được cảm xúc, đặc biệt khi đứng trước đám đông.
Do tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc như thuốc chống động kinh, corticoid, thuốc điều trị rối loạn lo âu, thuốc chống trầm cảm,… có thể gây ra tác dụng phụ là run tay. Để kiểm soát tình trạng run trong trường hợp này chỉ cần ngưng dùng và đổi các loại thuốc khác có tác dụng tương tự nhưng không gây run tay.
Do sử dụng chất kích thích
Khi sử dụng lượng lớn rượu, bia, cà phê, trà đặc, ma túy, thuốc lắc,… có thể gây tổn thương và rôi rối loạn dẫn truyền hệ thần kinh làm xuất hiện run tay.
Do tổn thương não
Não bị tổn thương do di truyền, nhiễm khuẩn, thoái hóa, tai biến mạch máu não, viêm màng não, chấn thương sọ não,… đặc biệt là tổn thương vùng tiểu não. Tiểu não là vùng giữ vai trò điều hòa thăng bằng của cơ thể và hoạt động của các cơ. Khi tiểu não bị tổn thương sẽ gây rối loạn thăng bằng, dáng đi, run tay.
Do Parkinson
Parkinson là bệnh thoái hóa thần kinh tiến triển do sự thiếu hụt dopamine. Run do Parkinson ở giai đoạn đầu thường xuất hiện khi nghỉ ngơi và giảm dần đi khi vận động. Người bệnh Parkinson giai đoạn nặng có thể xuất hiện co cứng khớp, cử động khó khăn, chân đi lệt sệt không nhấc được cao.
Run vô căn
Run vô căn là tình run không rõ nguyên nhân. Run vô căn thường tăng lên khi vận động và ảnh hưởng lớn đến bàn tay, ngón tay, vùng đầu, thanh quản. Run vô căn thường là run lành tính, tuy nhiên cần kiểm soát tốt để tránh ảnh hưởng đến cuộc sống người bệnh.
Nên điều trị bệnh khi nào?
Không phải trường hợp run tay nào cũng cần điều trị. Nếu nguyên nhân gây run do các tổn thương não hay run ở người bệnh Parkinson cần điều trị bệnh lý gốc mới kiểm soát được tình trạng run tay. Người bị run tay do căng thẳng, hồi hộp không cần điều trị mà chỉ cần kiểm soát tốt cảm xúc, tập thói quen đứng giữa đám đông là có thể kiểm soát.
Hoặc run do sử dụng chất kích thích, do tác dụng phụ chỉ cần ngừng sử dụng các chất này sẽ chấm dứt được tình trạng run. Trong trường hợp, đã thử các cách trên nhưng tình trạng run tay vẫn tiếp diễn thì cần thăm khám và điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa.
Cách làm giảm nhẹ tình trạng tay bị run khi cầm đồ vật
Trong một số trường hợp, run tay cần được điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật kết hợp với thăm khám định kỳ.
Dùng thuốc điều trị run tay
Tùy tình trạng người bệnh và các bệnh lý gây run, các bác sĩ sẽ sử dụng các loại thuốc kiểm soát run khác nhau. Các loại thuốc được sử dụng nhằm giảm run chứ không chữa khỏi hoàn toàn. Khi sử dụng thuốc. Người bệnh cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị, không tự ý thay đổi; dừng thuốc khi chưa có sự tham vấn của bác sĩ và thăm khám định kỳ. Một số loại thuốc thường được dùng bao gồm Levodopa kiểm soát run do Parkinson, thuốc chẹn beta điều trị run vô căn, thuốc an thần được dùng kiểm soát run do căng thẳng, stress,…
Biện pháp phẫu thuật
Đối với bệnh nhân run tay do Parkinson giai đoạn nặng. Hoặc không đáp ứng với thuốc sẽ thực hiện phẫu thuật kích thích não sâu để điều trị bệnh; ngăn ngừa biến chứng do Parkinson gây ra.
Thay đổi lối sống lành mạnh
Ngoài thuốc điều trị, lối sống lành mạnh là phương pháp bắt buộc trong quá trình điều trị run tay.
- Tập thể dục thường xuyên: Dành 30-60 phút mỗi ngày để chơi thể thao như chạy bộ, đạp xe,… hoặc yoga, thiền định để giảm bớt căng thẳng, áp lực từ công việc, cuộc sống.
- Chế độ ăn uống hợp lý: Tăng cường rau xanh, hoa quả tươi, hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ..
- Hạn chế các chất kích thích như rượu, bia, cà phê, thuốc lá,…
- Ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày, không thức quá khuya.
Dùng các loại thảo dược hỗ trợ
Trong các bài thuốc y học cổ truyền, Thiên ma, Đương quy, Cúc Hoa; Đinh lăng, Câu kỷ tử, Câu đằng… có tác dụng làm giảm thiểu tình trạng run tay chân.
Tay run khi cầm đồ vật khiến người bệnh hoảng loạn, lo lắng. Và có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nguy hiểm. Vì vậy, khi tay của bạn bị run bất thường cần đến ngay cơ sở y tế để thăm khám. Và có phương pháp điều trị hợp lý, hạn chế ảnh hưởng do run tay với công việc và cuộc sống.
Phương pháp chữa run tay ở người trẻ
Run tay ở người trẻ thường bị bỏ qua và chậm trễ trong điều trị. Run tay ở người trẻ có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như rối loạn lo âu; bệnh cường giáp, hồi hộp, căng thẳng, sử dụng chất kích thích,… Các thuốc giảm run thường ít được sử dụng trừ khi chứng run tay ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hằng ngày. Chữa bệnh run tay ở người trẻ phụ thuộc lớn vào lối sống và tâm lý người bệnh.
– Lối sống lành mạnh: hạn chế rượu, bia, cà phê, thuốc lá, không nên thức quá khuya
– Hạn chế căng thẳng: giải tỏa căng thẳng bằng cách nghe nhạc, đọc sách,…
– Ăn uống: bổ sung vitamin, đặc biệt là vitamin B6 và vitamin D. Ăn thực phẩm giàu dinh dưỡng để cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể như thịt, cá, trứng, sữa…
– Luyện tập: đi bộ, chạy bộ, yoga giúp tăng lưu thông máu và thư giãn tinh thần giúp hạn chế tình trạng run.