Say nắng là một tình trạng phổ biến nhất trong những tháng mùa hè. Đây là tình trạng do cơ thể bạn quá nóng, thường là do làm việc nhiều giờ hoặc gắng sức ở nhiệt độ cao. Bị say nắng hay say nóng không chỉ khiến chúng ta bị mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, nhức đầu… không những thế mà say nắng say nóng còn có khả năng dẫn đến đột quỵ.
Say nắng là một dạng tổn thương nhiệt nặng nhất vì vậy say nắng cần được điều trị khẩn cấp. Say nắng không được điều trị có thể nhanh chóng làm tổn thương não, tim, thận và cơ.
Thế nào là say nắng, say nóng
Khi chịu tác động của gánh nặng nhiệt, cơ thể người có các phản ứng đáp ứng và huy động các cơ chế điều nhiệt, nếu quá tải nhiệt gia tăng quá mức sẽ gây ra tổn thương đối với cơ thể. Tổn thương do nắng – nóng mà điển hình là hội chứng say nắng, say nóng là tình trạng rối loạn cân bằng nước, điện giải toàn thân, rối loạn điều hòa thân nhiệt dẫn đến những rối loạn bệnh lý khác.
Say nóng là tình trạng tăng than nhiệt do nhiệt độ môi trường tăng cao và/ hoặc tăng hoạt động thể lực quá mức, vượt quá khả năng điều hòa của trung khu điều nhiệt làm trung khi điều nhiệt bị rối loạn mất kiểm soát. Say nóng có thể phát triển thành say nắng (sốc nhiệt).
Say nắng hay còn gọi là sốc nhiệt ( heat troke) là tình trạng tăng than nhiệt nghiêm trọng ( >40 độ C ) kèm theo rối loạn hoạt động của các cơ quan như thần kinh, tuần hoàn, hô hấp do tác động của nắng nóng và/ hoặc các hoạt động thể lực quá mức. Say nắng luôn đi kèm với say nóng. Sốc nhiệt thường được chia thành 2 thể:
Sốc nhiệt kinh điển xảy ra do nhiệt độ môi trường quá cao > 40 độ C, kèm theo hoặc không kèm theo nắng gắt kéo dài liên tục.
Sốc nhiệt do gắng sức thường xảy ra ở người trẻ, khỏe mạnh, các vận động viên điền kinh gắng sức quá mức trong thi đấu và tập luyện.
Nguyên nhân say nắng là gì?
Nguyên nhân say nắng có thể do:
– Tiếp xúc với môi trường nóng: Đây là loại say nắng thường xảy ra sau khi tiếp xúc với thời tiết nóng ẩm, đặc biệt là trong thời gian dài. Nó xảy ra thường xuyên nhất ở người lớn tuổi và ở những người bị bệnh mạn tính.
– Hoạt động thể chất mạnh trong thời tiết nóng: Bất cứ ai tập thể dục hoặc làm việc trong thời tiết nóng có thể bị say nắng, nhưng rất có thể xảy ra nếu bạn không quen với nhiệt độ cao.
Một số triệu chứng
– Thân nhiệt tăng cao: nhiệt độ cơ thể khoảng 40 độ C hoặc cao hơn. Đây là dấu hiệu chính của say nắng.
– Da ửng đỏ
– Đau đầu, chóng mặt
– Buồn nôn, nôn
– Nhịp tim nhanh
– Nhịp thở nhanh và nông
– Mồ hôi: Trong say nắng do thời tiết nóng, da bạn sẽ cảm thấy nóng và khô khi chạm vào. Ngược lại, nếu do tập thể dục, da bạn sẽ khô hoặc hơi ẩm.
– Thay đổi trạng thái tinh thần hoặc hành vi: nhầm lẫn, kích động, nói chậm, khó chịu, thậm chí mê sảng, co giật.
Xử trí như thế nào khi bị say nắng?
Nếu bạn nghĩ rằng một người có thể bị say nắng, hãy tìm sự giúp đỡ y tế ngay lập tức. Đồng thời, trong khi chờ đợi xe cấp cứu, bạn hãy:
– Đưa người đó vào bóng râm, chỗ mát hoặc trong nhà.
– Nới lỏng bớt quần áo, loại bỏ quần áo dư thừa.
– Làm mát người với bất kỳ phương tiện nào có sẵn: đặt túi nước đá hoặc khăn lạnh, ướt trên trán, cổ, nách, bẹn của người bệnh. Dùng quạt mát, hoặc đặt trong một bồn nước mát hoặc vòi sen mát.
>> Xem thêm nhiều thông tin hữu ích khác tại https://deavit.com/
Phòng tránh say nắng
Thực hiện các bước sau để tránh say nắng khi thời tiết nóng:
– Mặc quần áo thoáng mát, rộng rãi. Không nên mặc quần áo chật, bó sát vì sẽ làm da bạn bí bách, không thoát được nhiệt.
– Bảo vệ da, chống cháy nắng. Bị cháy nắng ảnh hưởng đến khả năng tự làm mát cơ thể của bạn, vì vậy hãy bảo vệ bản thân ngoài trời bằng mũ rộng vành và kính râm và sử dụng kem chống nắng phổ rộng với SPF ít nhất là 15.
– Uống nhiều nước: sẽ giúp cơ thể bạn đổ mồ hôi và duy trì nhiệt độ cơ thể bình thường
– Nếu bạn không thể tránh các hoạt động vất vả trong thời tiết nóng. Hãy uống nước và nghỉ ngơi thường xuyên ở nơi thoáng mát. Cố gắng lên lịch tập thể dục hoặc lao động thể chất vào buổi sáng hoặc buổi tối; khi nhiệt độ không quá cao.
– Hạn chế thời gian dành cho công việc hoặc tập thể dục dưới sức nóng cho đến khi bạn thích nghi được. Những người không quen với thời tiết nóng rất dễ bị bệnh liên quan đến nhiệt. Có thể mất vài tuần để cơ thể bạn điều chỉnh theo thời tiết nóng.
– Nếu bạn tham gia vào một sự kiện thể thao hoặc hoạt động trong thời tiết nóng. Hãy đảm bảo có các dịch vụ y tế sẵn có trong trường hợp khẩn cấp về nhiệt.
– Với đối tượng trẻ em cần phải có cách thức chăm sóc phù hợp tránh để trẻ bị say nắng.
